Ekonomik Krizde Hükümetin Borç ve Finansman Stratejileri

Hükümetin Borçlanma ve Tahvil Satışlarıyla Maaş Ödemeleri Zorlaştı

Son dönemde hükümet, bankalardan ve uluslararası finans kurumlarından aldığı yüksek borçlar ve yaptığı tahvil satışlarıyla kamu maaşlarını ve diğer giderleri karşılamaya çalışıyor. Ancak, bu girişimler ne kadar sürdürülebilir? Hükümet, maalesef, bankalardan ve piyasalardan kısa vadeli çözümler ararken, ülkenin toplam dış borcu yaklaşık 170 milyon dolar seviyesine ulaştı. Bu da, IMF ve diğer uluslararası kuruluşların dikkatini çeken ciddi bir finansal gerilemenin işareti.

İhtiyat Sandığı ve Kamu Birikimlerine Göz Dikti

Özellikle, devletin çalışanların emeklilik birikimlerini yöneten İhtiyat Sandığı'nın büyük meblağlarını kullanma planları, endişeleri arttırıyor. İşçiler, yıllarca maaşlarından ve primlerinden kesinti yapılarak oluşturulan bu fonların, hükümetin yeni bir finansman kaynağı haline getirilmek istendiğine dikkat çekiyor. Uzmanlar, bu tür adımların, halkın birikimlerine göz dikmek anlamına geldiğini ve ciddi sonuçlar doğurabileceğine vurgu yapıyor.

Ekonomideki Durum ve Gelişmeler

Son aylarda, iç ticaret ve ithalat rakamları durma noktasına geldi. Ekim 2024’ten itibaren kredi kartı harcamalarında herhangi bir artış görülmedi. Mart 2025 itibarıyla yine 17 milyar TL seviyesinde kaldı. Bu, ekonominin ciddi anlamda durgunluk ve kriz içinde olduğunu gösteriyor. Ayrıca, devletin vergi gelirleri de duraklamış durumda; giderler ise sürekli artmaya devam ediyor.

İkinci Maaş Artışı ve Artan Giderler

İki kez maaş artışı yapılmasına rağmen, ekonomik büyüme ve vergi gelirleri yeterli olmadığından, bütçe açıkları büyüyor. Temmuz 2025’te maaşlara %10 zam yapılacak ve bu da yaklaşık 650 milyon TL ek mali yük getirecek. Bu artışla birlikte aylık maaş ödemeleri 7 milyar TL’yi aşacak. Ekonomik göstergeler, bu artışların, bütçeyi daha da zorlayacak ve borçlanmaya dayalı finansman ihtiyacını artıracak seviyeye ulaştığını gösteriyor.

Yüksek Borç ve Geri Ödemeler

Hükümet, 6.5 milyar TL borçlanmayı bu yılın ilk dört ayında gerçekleştirdi. Mayıs ayında başlayacak geri ödemeler ise toplamda yaklaşık 170 milyon dolar tutarında. Geri ödeme takvimi şu şekildedir:

• Mayıs: 46 milyon dolar
• Haziran: 21.1 milyon USD + 916 milyon TL
• Temmuz: 31.5 milyon USD
• Ağustos: 9.5 milyon USD + 9.75 milyon Sterlin + 14 milyon Euro

Bu ödemeler, ülkenin döviz rezervlerini ve finansal istikrarını ciddi anlamda zorlamaktadır. Ayrıca, Güney Kıbrıs’tan gelen harcamalar da son bir yılda %40 oranında azalmış olup, ekonomiye canlılık kazandırmak yerine, ciddi bir durgunluk ve güven kaybına neden olmaktadır.

Gayrimenkul ve Yatırım Sektöründeki Çöküş

İstatistikler, Nisan 2025 itibariyle emlak sektörünün son 10 ayda en kötü ayını yaşadığını gösteriyor. Ev satışları durdu, alıcı bulunmuyor, yatırımcılar kaçışta. Güvenin azalmasıyla birlikte, mülk almak isteyenler bile geri adım atmaya başladı. Bu durum, ekonomi üzerinde olumsuz bir döngü oluşturarak, geri ödeme kapasitesini iyice zayıflatıyor.

Gelecek ve Çözüm Arayışları

Hükümetin tek çare olarak gördüğü, kaynağı belirsiz 1.3 milyar doların adaya sokulması planı, sürdürülebilir olmaktan uzak. Bu paranın %3’ü vergilendirilecek ve yaklaşık 40 milyon dolar gelir elde edilmesi hedefleniyor. Ancak, kaynaklar belirsiz olduğu için, bu geçici bir rahatlama sağlayabilir; uzun vadeli çözüm ise, ekonomik reformlar, üretim ve kayıt dışı ekonominin önüne geçecek stratejilerin geliştirilmesiyle mümkün olacak.

Sonuç: Ekonomik Çöküş ve Toplumsal Güven Kaybı

Ekonomide yaşanan bu kriz, sadece finansal göstergeleri değil, halkın yaşam kalitesini ve güvenini de ciddi biçimde sarsıyor. Devletin, kamu malını hoyratça kullanması ve sürdürülebilir olmayan borç politikaları, gelecekte daha büyük sorunlara yol açabilir. Bu gidişat, hem ekonomik hem de toplumsal açıdan büyük bir çöküşün başlangıcı olma tehlikesi taşıyor.