KKTC Merkez Bankası Verilerine Göre 2025 İlk Dört Ayında Karşılıksız Çekler Artışta

KKTC Merkez Bankası'nın Güncel Verileri Işığında 2025 İlk Dört Ayında Karşılıksız Çeklerdeki Yükseliş

KKTC Merkez Bankası tarafından açıklanan son verilere göre, 2025 yılının Ocak ayında başlayan ve Nisan ayına kadar devam eden dönemde, karşılıksız çeklerin sayısı ve toplam tutarında belirgin bir artış gözlemlendi. Bu durum, ekonomik göstergelerin ve finansal piyasalardaki gelişmelerin yansıması olarak değerlendiriliyor.

Verilere göre, 2025’in ilk dört ayında karşılıksız çıkan çek adedi toplamda 539 iken, bu rakam 2024’ün aynı döneminde 379 olarak kayıtlara geçmişti. Böylece, karşılıksız çek adedinde %42.2 oranında önemli bir artış yaşandı. Aynı zamanda, karşılıksız çeklerin toplam tutarı da dikkate alındığında, 2024 Nisan ayı sonunda yaklaşık 44,9 milyon TL olan tutar, 2025’in ilk dört ayında %147’lik bir artışla 111,2 milyon TL seviyesine yükseldi.

Karşılıksız Çeklerin Sahipleri ve Kişi Gruplarına Göre Dağılım

Merkez Bankası’nın detaylı verileri, karşılıksız çeklerin %53.8’inin tüzel kişilere (şirketler, kurumlar vb.), %46.2’sinin ise bireysel kullanıcılara ait olduğunu ortaya koyuyor. Bu veriler ışığında, tüzel kişiye ait 290 adet, bireysel kişilere ait ise 249 adet karşılıksız çek tespit edilmiştir. İlginç bir şekilde, bu çeklerin 259 adedinin daha sonra yapılan ödemelerle karşılıksız olmaktan çıkarıldığı da dikkat çekicidir.

Geçmiş yıllara kıyasla, tüzel kişilere ait karşılıksız çek oranının %75 civarında olduğu göz önüne alındığında, bu oranların azalmaya başladığı ve bireylerin bu konuda daha dikkatli davranmaya başladığı gözlemleniyor. Bu gelişmenin, bireylerin ekonomik zorluklar ve finansal sıkıntılar nedeniyle çeklerini ödemede yaşadıkları güçlüklerle ilgisi olduğu düşünülüyor.

Çeklerin Tutarları ve Kişi Gruplarına Göre Dağılımı

Çek tutarlarına bakıldığında, tüzel kişilere ait çeklerin toplam tutarının 67,5 milyon TL (yüzde 60.7), bireysel kişilere ait çeklerin ise 43,7 milyon TL (yüzde 39.3) olduğu görülüyor. Bu oranlar, karşılıksız çeklerin ekonomik etkisini ve finansal riskleri anlamada önemli ipuçları sunuyor.

Para Birimine Göre Dağılım ve Önemli Notlar

Karşılıksız duran çeklerin %74.2’si Türk Lirası cinsinden düzenlenmiş olup, toplam tutar yaklaşık 108 milyon TL civarındadır. Bu çeklerin toplam içindeki payı %97’yi aşmakta ve ekonomik göstergelerin Türk Lirası’nın istikrarını ve piyasa güvenini yansıttığını gösteriyor. Ayrıca, dolar cinsinden karşılıksız çekler %0.70, Euro cinsinden %0.02, İngiliz Sterlini ise %2.10 oranında olup, uluslararası para birimleriyle ilgili risk ve likidite durumunu da ortaya koyuyor.

Son olarak, bu verilerin hem bankalar hem de bireyler açısından finansal planlamada ve risk yönetiminde önemli rol oynadığı ve ekonomik gelişmelerle yakından ilişkili olduğu vurgulanıyor.