2023 Yılında Erken Yaşta Başlayan Demansın Nedenlerine Dair Yeni Bulgular

Giriş

2023 yılında yayımlanan kapsamlı ve dikkat çekici bir araştırma, erken yaşlarda başlayabilen demansın sebeplerine ilişkin önemli veriler ortaya koydu. Bu çalışma, İngiltere’de yaşayan 65 yaş altı toplam 356 binden fazla bireyin sağlık ve yaşam tarzı verilerini detaylı bir şekilde analiz etti.

Mevcut Araştırmalar ve Yeni Yaklaşımlar

Geçmişteki çalışmalar genellikle genetik faktörlere odaklanırken, bu yeni araştırma, erken yaşta demans riskini artıran çeşitli yaşam tarzı ve sağlık faktörlerini ortaya çıkarması bakımından büyük bir önem taşıyor. Araştırmanın amacı, bu risk faktörlerini tanımlayarak, erken müdahale ve önleme stratejileri geliştirmektir.

Risk Faktörleri ve Bulgular

• Düşük sosyoekonomik seviyeye sahip olmak: Sosyal ve ekonomik dezavantajlar, risk faktörleri arasında ön plana çıkıyor.
• Sosyal izolasyon: İnsanlarla bağlantı kurma eksikliği, bilişsel sağlığı olumsuz etkiliyor.
• İşitme kaybı: İşitme sorunları ile demans arasında güçlü bir ilişki saptandı.
• Sağlık sorunları: Felç, diyabet, kalp hastalıkları ve depresyon gibi kronik hastalıklar risk faktörleri arasında yer alıyor.
• D vitamini eksikliği: Kandaki düşük D vitamini seviyeleri, bilişsel fonksiyonları olumsuz etkileyebiliyor.
• C-reaktif protein seviyeleri: Karaciğerin iltihap yanıtı sonucu ürettiği bu proteinin yüksek seviyeleri de risk faktörleri arasında bulunuyor.
• Genetik faktörler: Alzheimer hastalığı ile bağlantılı 'ApoE 4' gen varyantına sahip bireylerde, genç yaşta demans riski artıyor.

Uzman Görüşleri ve Çalışmanın Anlamı

Hollanda’daki Maastricht Üniversitesi’nden nörobilimci Stevie Hendriks, çalışmaya ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: "Genellikle sebebin genetik olduğu düşünülür, fakat birçok birey için kesin sebep net değil. Bu nedenle, bu çalışma, diğer potansiyel risk faktörlerini de gözler önüne seriyor ve bu alanda yeni ufuklar açıyor."

Sonuçlar ve Gelecek Perspektifi

Bu araştırma, doğrudan neden-sonuç ilişkisini kanıtlamasa da, erken yaşta başlayan demans hakkında daha kapsamlı ve net bir resim sunuyor. Uzmanlar, değiştirilebilir risk faktörlerine odaklanarak hem demansın yönetilmesini hem de önlenmesini amaçlayan çalışmaların, toplum sağlığı açısından büyük bir umut kaynağı olduğunu belirtiyor.