Dijital Bağımlılığın Toplumsal ve Bireysel Etkileri Üzerine Uzman Klinik Psikolog Aşkın Ekin'in Değerlendirmeleri

Yaşama Katkısı Olsun Programına Konuk Uzman Klinik Psikolog Aşkın Ekin'den Dijital Bağımlılık Uyarısı

İnsan yaşamını derinden etkileyen dijital bağımlılık, sadece bireyleri değil, aynı zamanda toplumun genel sağlığını ve işleyişini de tehdit eder hale geldi. Uzman Klinik Psikolog Aşkın Ekin, bu sorunun giderek artan bir toplumsal sorun olduğunu ve teknolojinin hayatımıza entegrasyonu ile birlikte kontrolsüz kullanımın ciddi sonuçlar doğurduğunu vurguladı.

Sosyal Medya ve Dijital Oyunların Beyin Üzerindeki Olumsuz Etkileri

Günümüzde özellikle gençler ve çocuklar arasında yaygınlaşan dijital bağımlılık, sosyal medya platformları, eğlence ve oyun uygulamalarıyla daha da derinleşiyor. Bildirimlerin sürekli tetiklediği dikkat dağınıklığı ve odaklanma sorunları bireylerin sosyal ve akademik yaşamını olumsuz etkiliyor. Ekin, bu durumu şu sözlerle ifade etti:

“Sürekli gelen bildirimler, beynimizin dikkatini toplamayı zorlaştırıyor ve bu da hem öğrenme süreçlerini hem de günlük yaşam kalitemizi olumsuz etkiliyor.”

Elektronik Cihazların Mavi Işık Salınımı ve Uyku Düzenine Etkileri

Uzman psikolog Ekin, ekranlardan yayılan mavi ışığın melatonin hormonunu baskılayarak uyku kalitesini düşürdüğünü belirtti. Bu durumun, uyku bozuklukları, depresyon ve anksiyete gibi ruhsal sorunların ortaya çıkmasına zemin hazırladığını ifade etti.

Dopamin Salgısı ve Sanal Dünyanın Cazibesi

Sanal dünyada alınan beğeni ve ödüller, beyin tarafından dopamin salınımını tetikleyerek kişiyi kısa süreli mutluluk ve tatmin hissine ulaştırıyor. Ekin, bu durumu şu şekilde özetliyor:

“Gerçek hayatta bu kadar yoğun ve hızlı ödüller alabilmek mümkün değil. Bu da kişileri sanal dünyaya bağımlı hale getiriyor.

Aile İlişkileri ve Sosyalleşmenin Zedelenmesi

Dijital bağımlılık, aile içi iletişim ve toplumsal bağları zayıflatıyor. Birlikte yemek yeme, sohbet etme gibi temel aktivitelerin bile zorlaştığını belirten Ekin, bağımlı bireylerin genellikle mutsuz, yalnız ve depresif olduklarını vurguladı.

Bağımlılıkla Mücadelede Pratik Tavsiyeler ve Çözüm Önerileri

Uzman, dijital bağımlılığı azaltmak için alınabilecek önlemleri sıraladı:

• Bildirimleri devre dışı bırakmak
• Ekran kullanım sürelerine sınır koymak
• Telefon ve tablet kullanımı için belirli zaman dilimleri oluşturmak
• Dijital detoks uygulamaları ve alanları oluşturmak
• Doğa yürüyüşleri, spor ve hobiler gibi teknoloji dışı aktiviteleri artırmak

Toplumsal Çözüm ve Bilinçlendirme Çalışmaları

Bu sorunun yalnızca bireylerin değil, tüm toplumun ortak sorunu olduğunu vurgulayan Ekin, çözüm yolları olarak okullarda bilinçlendirme programlarının, kamu alanlarında dijital detoks alanlarının ve farkındalık kampanyalarının hayata geçirilmesini önerdi.

Teknolojiyi Doğru ve Bilinçli Kullanmanın Önemi

Son olarak, Ekin, teknolojiyi tamamen reddetmek yerine, bilinçli ve sınırları belirlenmiş kullanımı teşvik etti. Teknolojinin doğru kullanımı ile yaşam kalitesinin artırılabileceğine işaret ederek, “Kontrolsüz kullanım hem ilişkileri hem de sağlığı olumsuz etkiler” sözleriyle görüşlerini sonlandırdı.